küçük kaynarca antlaşması maddeleri ne demek?

Küçük Kaynarca Antlaşması (1774) maddeleri, Osmanlı İmparatorluğu ve Rus İmparatorluğu arasında imzalanan ve Osmanlı Devleti için büyük toprak kayıplarına ve siyasi etkilere yol açan önemli bir antlaşmadır. İşte antlaşmanın bazı önemli maddeleri:

  • Kırım'ın Bağımsızlığı: Kırım Hanlığı'na bağımsızlık verilmesi. Bu madde ile Osmanlı Devleti'nin Kırım üzerindeki hakimiyeti sona ermiştir.
  • Rus Ticaret Gemilerine Serbest Geçiş: Rus ticaret gemilerine, Türk sularında serbestçe ticaret yapma hakkı tanınmıştır. Bu, Rusya'nın Karadeniz'deki ekonomik ve siyasi etkisini artırmıştır.
  • Rusya'ya Savaş Tazminatı: Osmanlı Devleti, Rusya'ya savaş tazminatı ödemeyi kabul etmiştir. Bu, Osmanlı ekonomisi üzerinde büyük bir yük oluşturmuştur.
  • Rus Elçiliğinin İstanbul'da Bulunma Hakkı: Rusya'ya, İstanbul'da daimi bir elçilik bulundurma hakkı verilmiştir. Bu, Rusya'nın Osmanlı iç işlerine daha fazla müdahale etmesine olanak sağlamıştır.
  • Ortodoksların Korunması: Osmanlı Devleti, Ortodoks tebaasının haklarını koruma konusunda Rusya'ya güvence vermiştir. Bu madde, Rusya'nın Osmanlı iç işlerine karışma bahanesi olmuştur.
  • Azak Kalesi ve Civarının Rusya'ya Bırakılması: Azak Kalesi ve çevresi Rusya'ya bırakılmıştır. Bu, Rusya'nın Karadeniz'deki askeri varlığını güçlendirmiştir.
  • Kabartay'ın Rusya'ya Bırakılması: Kabartay bölgesi Rusya'ya bırakılmıştır.
  • Eflak ve Boğdan'a Ayrıcalıklar: Eflak ve Boğdan beyliklerine bazı ayrıcalıklar tanınmıştır, ancak Osmanlı Devleti'ne bağlı kalmaya devam etmişlerdir. Bu beylikler üzerindeki Osmanlı hakimiyeti zayıflamıştır.
  • Osmanlı Devleti'nin Boğazlar Üzerindeki Egemenliği: Osmanlı Devleti'nin Boğazlar üzerindeki egemenliği devam etmiştir, ancak Rus ticaret gemilerine serbest geçiş hakkı verilmesi bu egemenliği zayıflatmıştır.